Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ Ι. ΣΠΥΡΙΟΥΝΗ
… Τη ζωγραφική αυτή αξίζει να την αγκαλιάσει κανείς τρυφερά με το βλέμμα, και να την απολαύσει σταδιακά με όλες τις αισθήσεις, ρουφώντας την αργά και ηδονικά, σαν τις σταγόνες ενός παλιού, ακριβού κρασιού. Να αφουγκραστεί την ανεπαίσθητη μουσικότητά της και να χαρεί αβίαστα την απροσδιόριστη, σε πρώτη ανάγνωση, ποιότητα της γραφής, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα τη μαστοριά της τεχνικής και τη σοφία της σύνθεσης….

(Αθήνα, 2001)
Αγγέλα Ταμβάκη
Επιμελήτρια Τμήματος Δυτικοευρωπαϊκής Ζωγραφικής
ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΟΥΤΖΟΥ

 

 

 

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
Ο καλλιτέχνης προτείνει: απέναντι στη συσσώρευση μορφών και αντικειμένων, χώρους αφαίρεσης. Απέναντι σε μία απτή, συγκεκριμένη παράσταση, σκηνές με κλίμα μεταφυσικό. Aπέναντι στα φορτωμένα σχήματα, τις απλές αρχιτεκτονικές φόρμες και τη λιτότητα της γραμμής. Tέλος, στη θέση της πολυχρωμίας αντιπαραθέτει την περιορισμένη γκάμα των γαιωδών χρωμάτων.

Μέσα από εξαιρετικά χαρακτηριστικά που διαθέτει φανερώνεται η ωριμότητα του Κ.Ι.Σπυριούνη, που προχωράει στο μέλλον εξοπλισμένος με μία σίγουρη τεχνική, η οποία υποστηρίζεται από μία διαχρονική θεματολογία.

(Αθήνα, 2001)
Δρ. Ιωάννα Προβίδη
Υπεύθυνη της Πινακοθήκης, Ν. Χατζηκυριάκου – Γκίκα
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ

 

…Τώρα που η σύγχρονη ελληνική τέχνη μοιραία θα διαβάζεται με ευρωπαϊκή άποψη η ζωγραφική του Κ. Ι. Σπυριούνη, συνδεόμενη με τα μεγάλα ρεύματα της εποχής μας, θα μας οδηγήσει, πιστεύω, σε ασφαλή συμπεράσματα αυτογνωσίας.
Άλλοι καταλληλότεροι θα ερμηνεύσουν τη ζωγραφική του Κώστα Σπυριούνη. Εγώ όμως, με το ένστικτο του συλλέκτη, θα πω ότι πρόκειται για μία μεγάλη ζωγραφική.

(Αθήνα, 2001)
Δημήτρης Τσίτουρας

 

 

Με αγάπη για τον Κώστα Σπυριούνη για την ωραία δουλειά που έκαμε.

(Αθήνα, 2006)
Ι. Μόραλης
Ζωγράφος

 

Τα έργα του Κώστα Σπυριούνη είναι εμπνευσμένα από μια Ελλάδα που μόνο στις αναμνήσεις υπάρχει.
Ο Κώστας, άξιος μαθητής του κουμπάρου μου Γιάννη Τσαρούχη-ο μοναδικός που είχε προβλέψει τον χαμό των νεοκλασικών-συνεχίζει να απεικονίζει την όμορφη Αθήνα και τον Πειραιά που θυμόμαστε οι παλαιότεροι με έναν δικό του τρόπο.
Τα θέματά του είναι και για μένα από τα αγαπημένα μου γι’αυτό χαίρομαι ιδιαίτερα που τον βλέπω να τα παρουσιάζει με διαφορετικό από το δικό μου λαϊκό χέρι και τα θαυμάζω.
Η τέχνη του Κώστα πάντα θα με ενθουσιάζει γιατί φανερώνει και την ευαίσθητη, αγνή ψυχή ενός καλλιτέχνη που βλέπουμε όλοι όσοι τον γνωρίζουμε όχι μόνο στα έργα του, αλλά και στον ίδιο.

(Αθήνα, 2006)
Ευγένιος Σπαθάρης
Καραγκιοζοπαίχτης και λαϊκός ζωγράφος

 

 

 

 

Ο ποιητής των χρωμάτων…
Όταν ο χρόνος σταμάτησε στην προκυμαία της μνήμης
ατενίζοντας βουβός την κρυστάλλινη στιγμή,
την αλήθεια σε κάτοπτρο χλωμό αιχμαλωτίζοντας,
ο ποιητής των χρωμάτων, υπόλευκος και δειλινός,
άπλωσε σε νεοκλασικούς καμβάδες τη θλίψη των καιρών.
Με μόνους θεατές, τον μαρμαρωμένο έρωτα
να ξετυλίγει τα απόκρυφα συναισθήματα
και τους ευεργέτες του ονείρου πετρωμένους σε έρημες πλατείες.

Ο ποιητής των στεναγμών.
Του καημού και της άφθαρτης φθοράς εξηγητής.
Μάντης προφητικός χρησμών που αύτανδρα ναυάγησαν στην πλήξη του μεσημεριού.
Στις συγχορδίες της ειμαρμένης ξανά παραδομένος.

Όταν ο χρόνος σταμάτησε στα προάστεια
της απεραντωσύνης του εφήμερου και του φευγαλέου,
θρυμματίζοντας τη σιωπή της ισορροπίας,
η μελαγχολία,καθισμένη στα ακροκέραμα του παρελθόντος,
ντύθηκε τα σύννεφα του ρεμβασμού
και απήγγειλε στίχους από τα κατά Σπυριούνη Πάθη…

(Αθήνα, 2005)
Νικόλαος Καλτσάς
Διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

 

 

 

 

Κηφισιά, 9 Δεκεμβρίου 2008

Γνωρίζω τον Κώστα I. Σπυριούνη αρκετά χρόνια – και απο την Αμερική – και εκτιμώ πολύ τη ζωγραφική του. Παρακαλουθώ με ενδιαφέρον την πορεία του στην τέχνη και πιστεύω πάντα στο μέλλον του.

CHRYSSΑ
Γλύπτρια

 

 

 

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
…Κοιτάζοντας ένα τοπίο του καταλαβαίνεις τι ώρα είναι και πόση ζέστη κάνει. Αυτό είναι χρώμα !
…Ο Κώστας Σπυριούνης δεν κατέχει απλώς ένα τέλειο ζωγραφικό μέσο. Μια τέλεια ζωγραφική εικόνα μπορεί να μη λέει τίποτα. Η ζωγραφική του μας λέει πολλά γιατί εκφράζει τον πλούσιο κόσμο ενός σημαντικού ανθρώπου.

(Αθήνα, 2005)
Γιώργος Σταθόπουλος
Ζωγράφος

 

 

 

ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΣΠΙΤΙΑ
… Αγαπώ τα παλιά σπίτια. Πεθαίνουν με αξιοπρέπεια όρθια. Ευτυχώς τα «διατηρούν» ταλαντούχοι καλλιτέχνες με τα σχέδια και τα ζωγραφικά τους έργα. Τα προσεγγίζουν μέσα από την ευαισθησία τους, υπογραμμίζοντας την αισθητική μοναξιά τους. Κρατώ ένα πρόγραμμα από μια έκθεση, που έγινε πριν από δυο χρόνια νομίζω.
Ο ζωγράφος αυτών των σπιτιών, που ανασαίνουν με αξιοπρέπεια τις παλιές ωραίες μνήμες, είναι ο Κώστας Σπυριούνης. Ζωγράφος μεγάλων δυνατοτήτων με αναγνώριση εντός και εκτός της Χώρας, χαρίζει την «αθανασία» σ’ αυτές τις σκήτες της σιωπής.
Περιηγήθηκα στον κόσμο και έζησα τη μαγεία της νεοκλασικής Αρχιτεκτονικής. Ο Κώστας Σπυριούνης μέσα από τα ζωγραφικά του έργα ζη τον μύθο τους και την ποίησή τους.
Αγαπώ λοιπόν τα παλιά σπίτια σαν ό,τι ωραίο και ευγενικό αγωνίζεται πέρα από τον χρόνο για μια κάποια επιβίωση. Για μια αντίσταση στην ασφυκτική ασχήμια της εποχής μας.

(Eφημερίδα ΕΣΤΙΑ 2/2/2006)
Νέστορας Μάτσας
Συγγραφέας – Σκηνοθέτης

Άρης Κωνσταντινίδης
Αρχιτέκτων

 

Νάνα Μούσχουρη
Τραγουδίστρια

 

Για τον Κώστα Σπυριούνη με όλη μου την αγάπη

Ζωρζ Μουστακί
Τραγουδιστής – Συνθέτης

 

Στον Κώστα Σπυριούνη με όλες μου τις ευχαριστίες και τον θαυμασμό. Ειλικρινά αγαπώ τη δουλειά σας.

(Αθήνα, 2006)
Jean Paul GAULTIER
Σχεδιαστής μόδας

 

Ένα βράδυ, παρόντος του ζωγράφου Γιώργου Σταθόπουλου, ο Μάνος Χατζιδάκις μου είπε:

“Είσαι ταλαντούχος και όμορφος. Το ταλαντούχος θα το πληρώσεις εσύ – το όμορφος, άσε να το πληρώσουν οι άλλοι!”

Μάνος Χατζιδάκις
Συνθέτης
20/7/1986

 

 

 

 

 

Τα ζωγραφικά έργα του Κώστα Σπυριούνη – για τη βαθιά γνώση της τεχνικής τους και τον πλούτο των λεπτομερειών – είναι για μένα γεμάτα από ένα μυστήριο, που δεν είναι δυνατόν να λησμονηθεί.

(Νέα Υόρκη, 2009)
Στήβεν Αντωνάκος
Εικαστικός

 

 

 

Η ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗ
Στην ζωγραφική του Κώστα Σπυριούνη, σαν πρώτη ανάγνωση, διαπιστώνεις μία γαλήνια σιωπή που σε οδηγεί απ’ ευθείας στο παραπέρα και το αντίπερα χωρίς ερωτηματικά. Η ανθρώπινη παρουσία απουσιάζει πλήρως από τα έργα του και μόνον που και που διαπιστώνεις κάποιες αφηρημένες προτομές και κανένα αγαλματάκι του φτερωτού έρωτα, που δεν στήθηκαν τυχαία αλλά ίσως για να ξεγελάσουν τον θεατή αναγνώστη από το κυρίως θέμα που είναι καθαρότατα μεταφυσικό.

Η παρουσία περιστεριών θυμίζει περισσότερο πνεύματα παρά ζωντανά της φύσης. Αυτό το μεταφυσικό το επιτυγχάνει με ένα μοναδικό ζωγραφικό τρόπο χρησιμοποιώντας γαιώδη χρώματα και παχιές χορταστικές πινελιές σαν να εξορκίζει το μαύρο και το σκοτεινό. Ζωγραφίζει παλιά σπίτια, όχι απαραίτητα αρχοντικά, αλλά εκλεπτυσμένης αισθητικής όπου η προσωπική του παρέμβαση είναι εμφανής. Ζωγραφίζει σπίτια που σε παραπέμπουν σε αρχιτεκτονικές παλιές και αρχαίες. Αποφεύγει το άσχημο όσο μπορεί και δίνει ομορφιά ακόμη και στα πιο ακαλαίσθητα αντικείμενα. Τα καλώδια για παράδειγμα του ηλεκτρικού ρεύματος παρουσιάζονται σαν στολίδια και εορταστικές γιρλάντες στις προσόψεις των σπιτιών ή των έρημων δρόμων.

Γη και ουρανός συνδέονται άμεσα με καφετιές αποχρώσεις και τα κτίσματα πολλές φορές σου δίνουν την εντύπωση ότι αιωρούνται ή ότι ακόμα είναι κτισμένα πάνω σε νερά. Η συννεφιά, ο αγριεμένος καιρός και οι καταιγίδες κυριαρχούν δημιουργώντας δέος παρά φόβο.

Όσο προχωρείς στην ανάγνωση της ζωγραφικής του τόσο διαπιστώνεις ότι η εικόνα είναι μόνον η αφορμή. Πίσω από την ζωγραφιά υπάρχει μία φιλοσοφική σκέψη και κυρίως ποίηση. Μέσω αυτής της ποίησης σε οδηγεί να ταξιδεύεις σε μακρινά ταξίδια του μακρινού μέλλοντος της ανθρώπινης ύπαρξης, του τέλους της ύπαρξης και της αρχής μίας νέας άγνωστης εποχής. Είναι άραγε τόσο ήρεμο το τοπίο του αναπόφευκτου μόνιμου προορισμού μας όσο το περιγράφει ή έχει την ανάγκη να ξεγελά τον εαυτό του και να ηρεμεί ή να προβληματίζει τον θεατή;

Πώς μπορεί στα εξαιρετικής αισθητικής πορτραίτα του να παρουσιάζει τους νέους που ζωγραφίζει τόσο γαλήνιους, σχεδόν ολύμπιους και ταυτόχρονα υπερ- κόσμιους; Είναι ίσως γιατί στον Άδη όλοι νέοι είμαστε παίρνοντας τη θέση των παλαιών ή γιατί ακόμη σε ένα αυτού του είδους περιβάλλον θα επιθυμούσε κάποτε να εισέλθει;

Στα γραμματόσημα εξ άλλου που φιλοτέχνησε τον τελευταίο καιρό με πορτραίτα γνωστών και διασήμων ηθοποιών που έφυγαν, κατάφερε να τους δώσει τη φυσιογνωμία της αιωνιότητας με έναν τρόπο που σπάνια καλλιτέχνης μπορεί να εκφράσει, να περιγράψει και να αποδώσει.

Όπως και να έχουν τα πράγματα ο Κώστας Σπυριούνης δεν είναι μόνον ένας καλός ζωγράφος αλλά και ένας καλός ποιητής που μέσω των έργων του μας δίνει εικόνες όχι απλά γήινες, όμορφες, διαχρονικές, κάποιες φορές αινιγματικές αλλά και λυτρωτικές.

Βαγγέλης Χρόνης
Ποιητής

 

Ναταλία Μελά
Γλύπτρια

 

Βάσω Παπαντωνίου
Μουσικός

 

 

 

Βασίλης Βασιλικός
Συγγραφέας

 

 

 

 

 

 

Τέχνη
Κώστας Σπυριούνης
ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΤΗΣ ΜΥΣΤΙΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ
Η τέχνη πάντοτε κατέφευγε σε είδωλα και φαντάσματα. Το ζήτημα, όμως, είναι πότε τα στοιχεία αυτά υπηρετούν μορφολογικά αιτήματα και πότε ανάγονται στην πνευματική μεταρσίωση συμβόλων. Με άλλα λόγια, το διακύβευμα είναι πότε ο καλλιτέχνης αφίσταται από την επίφαση του αναπαριστώμενου εισχωρώντας στη μυστική του ενδοχώρα και προσεγγίζει τον κόσμο ως εσωτερική πραγματικότητα και όχι ως μέγεθος εξωτερικό.

Η ζωγραφική του Κώστα Ι. Σπυριούνη (Αθήνα, 1965), που την παρουσίασε στην έκθεσή του  στον Εικαστικό Κύκλο με τίτλο «Στην πόλη και τον κόσμο», αποτέλεσε σπουδή αναγωγής στοιχείων του αισθητού κόσμου σε αποπνευματοποιημένα σύμβολα μιας προσωπικής ειδωλολατρίας. Ο εικαστικός του κόσμος συνιστά τη σκηνογραφία ενός μυστικού δράματος, όπου οι άνθρωποι άφησαν το αποτύπωμά τους και περιήλθαν στην κατάσταση του φάσματος, όπου η παρουσία τους υποκαταστάθηκε από τη μυρουδιά του κορμιού τους. Ο άνθρωπος υπαινίσσεται δια της απουσίας του ή αλλιώς δια της μυστικής του παρουσίας.

Τα νεοκλασικά του σπίτια προβάλλουν φασματικά σ’ ένα άχρονο περιβάλλον, αποκομμένα από τον αστικό τους περίγυρο, σαν να αναδύονται από κατάσταση ονειρώδη. Ενώ κατ’ αρχήν εντάσσονται λογικά στο πλαίσιο της Αθηναϊκής σχολής, με τον Τσαρούχη προεξάρχοντα, και τον Μανουσάκη ή τον Μαλάμο ως επιγόνους, εντούτοις τα νεοκλασικά του Σπυριούνη αποκόπτονται από το δεδομένο εκείνο ιδεολογικό κλίμα: είναι αποσπασματικά και μεμονωμένα· δεν εντάσσονται στον ιστό κάποιας πόλης, αλλά είναι άδεια από ανθρώπινη ζωή. Έχουν απομείνει ντυμένα την πέτρινη γύμνια τους. Κι όμως παντού ελλοχεύει η ανθρώπινη παρουσία, ως απειλή ή ως ευλογία, ως κάτι ανέφικτο και μακρινό. Και το μαρτυρεί ο μαρμάρινος ερωτιδέας που σπάει το τόξο του μέσα στη θυελλώδη ερημιά ενός άδειου χώρου ή που προσπαθεί να λύσει τα δεσμά που εμποδίζουν το βλέμμα του. Τα σπίτια δεν κατοικούνται, δεν παρουσιάζουν κανένα ίχνος ανθρώπινης παρουσίας· είναι ναός της σιωπής. Αποτελούν όμως το ένδυμα της βιωτής ζωής του ανθρώπου, το κέλυφος της ζωής. Η ερημιά τους απηχεί μια διάθεση εσωτερική, μεταφυσική θα έλεγε κανείς, όπως εκείνη του Giorgio de Chirico.

Τα θαλασσινά του τοπία αναπολούν, μέσα στην απάνθρωπη  σιωπή τους και παγερή χειμερινή ηρεμία τους, τους κολυμβητές του θέρους· κρατούν ζηλότυπα, ως αναμνηστικά της μακρινής τους παρουσίας, τα υπολείμματα της δράσης τους. Και ο ερωτιδεύς αναπολεί!

Ο Σπυριούνης, όμως, είναι ζωγράφος της ανθρώπινης μορφής. Όταν αποπειράται να την αναπαραστήσει, λειτουργεί σαν μυστικός αγιογράφος σε εποχή εικονομαχίας. Με ψυχραιμία μαζί και νεύρο, με την άνεση του Βακιρτζή και την αισθαντικότητα του δασκάλου του, του Γιάννη Τσαρούχη, αποδίδει τα πορτραίτα με την ακρίβεια χειρουργικού εργαλείου και την άνεση βιρτουόζου μαέστρου. Πρόκειται για ζωγραφική σχεδιαστικά ευθύβολη που τιμά το αξίωμα του Ingres ότι «το σχέδιο είναι η τιμιότητα στην τέχνη». Και σχεδιάζει δοξαστικά, περιάγοντας το χρώμα σε θεραπαινίδα του σχεδίου.

Νίκος Αλ. Μηλιώνης
Περιοδικό «νέα ευθύνη»
Τεύχος 4
Μάρτιος – Απρίλιος 2011

 

Γιάννης Μετζικώφ
Σκηνογράφος-Ενδυματολόγος